هرچه اجازه دهیم ویروس بچرخد باید منتظر واریانتهای دیگر هم باشیم. این واریانتها تضمینی ندارد ضعیفتر شوند همانطور که تاکنون دیدیم ضعیفتر نشده است و همچنان تمام دنیا درگیر کروناست.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام پرستاری به نقل از از فرهیختگان،  دستها را مرتبا بشویید، فاصله اجتماعی را رعایت کنید، از حضور در تجمعات مختلف پرهیز کنید، سفر نروید، با مشاهده کوچکترین علائمی به پزشک مراجعه کنید، ماسک بزنید، اگر توانستید دوتا هم بزنید و...؛ اینها را یادتان هست؟ از همان ابتدای کرونا، از همان روزهای شوم ابتدایی اسفند 98 که زمزمههای همهگیری کرونا در کشور به گوش میرسید، اینها را نوشتیم و گفتیم تا مردم رعایت کنند، هم برای جان خودشان و هم برای جان سایرین و عزیزانشان، آن روزها هیچکس، حتی بدبینترین مردم و حتی متخصصان هم فکرش را نمیکردند اینطور دنیا از یک شیوع کشنده آچمز شود و برای روزهای زیادی درگیر جنگیدن با یک ویروس باهوش باشد که در هر شرایطی خودش را حفظ و قویتر میکند. ان روزها و بعد از آن ما هم چنین فکری نمیکردیم، ما هم نمیدانستیم در جغرافیا و تحتمدیریت افرادی قرار میگیریم که با اقداماتشان روند ابتلا و مرگومیر این بیماری را در ایران تشدید میکنند و این میشود حال و روز کشوری که روزانه واکسن کرونا رونمایی میکند، اما وارد پیک پنجم از موج اول کرونا شده است! القصه اینکه در بد مخمصهای گیر افتادهایم، هر لحظه به تعداد شهرهای قرمز ما اضافه و شرایط بحرانیتر از قبل میشود، جهشهای ویروسی هم که هیچکدام میل به ضعیفتر شدن ویروس ندارند و بدتر سرایتپذیری، کشندگی و مقاومت آن در برابر واکسن را بالاتر میبرند و این میشود وضعیت واقعی این روزهای ما و جدالمان با کرونا! این روزها که درگیر مدل دلتای ویروس کرونا هستیم، بد نیست هم روایتی از وضع موجود داشته باشیم، هم اظهارات را با هم مرور کنیم و هم بررسی از آنچه هست و آنچه باید باشد و میشود، داشته باشیم. بالاخره از هر طرف و با هرمعیاری که نگاه کنیم، ایران یکی از نمونههای خاص در مدیریت کرونا در دنیاست؛ نمونهای خاص از لحاظ ضعف در مدیریت این بیماری!

با جهشهای جدید هر روز توقعات ما از واکسنها کاهش مییابد!
ناجی در ادامه به وضعیت واکسنهای کرونا و میزان مقاومت و حدایمنی که در برابر جهشهای جدید ایجاد میکنند، اشاره کرد و گفت: «اما نکته حائزاهمیت مساله واکسنهاست، قبلا درباره واکسنها میگفتیم واکسن فایزر 95درصد کفایت دارد و این کفایت مربوط به واریانتهای ووهان میشد اما الان این کفایت تمام واکسنهایی که وجود دارند نسبت به واریانتهای جدید کاهش یافته است. قبلا هدف نهایی ما واکسنی بود که از بیماری علامتدار جلوگیری کند و الان به علت کاهش کفایت و چون جهشهای جدید ایمن گریز هستند، از بیماریهای شدید، بستری شدن در ICU و مرگومیر جلوگیری میکنند. ولیکن درست است که این کار را انجام میدهند یعنی شواهد وجود دارد که در کشورهایی که واکسیناسیون در سطوح بالا صورت گرفته میزان بستری در ICU و مرگومیر افزایش نیافته، اما میتواند باعث بروز خیز جدیدی از بیماری شود و از دل آن جهشهای جدیدی هم نمایان شوند. مساله خیلی مهم که به نظر من نوعی سادهانگاری هم هست اینکه، وقتی افراد با زدن واکسن و با سابقه بیماری قبلی درگیر و علامتدار میشوند احتمال اینکه انتقال به دیگران بدهند افزایش مییابد. بنابراین این به نظر من نقضغرض میشود و به نظر میرسد باید دنیا سخت به فکر واکسنهای جدید علیه این واریانتها باشد. سیاستهای غیردرمانی محکم و سریعی را برای از چرخش انداختن ویروس در جامعه و جلوگیری از انتقال آنها اعمال کند و به تبع آن هرچه گسترش ویروس کمتر شود واریانتهای کمتری میبینید. حتما باید این سیاستها اتخاذ شود و به نظر من باید یک سیاست جهانی باشد. تجربه ما این است هر جایی اجازه میدهیم ویروس لجامگسیخته تکثیر پیدا کند واریانتها ایجاد میشوند و این مشکلات مدیریت و نحوه مواجهه ما را بههم میریزد. تاکنون ممکن است واریانتی نبوده که کاملا واکسن را بیاثر کند ولی ممکن است زمانی این به وجود بیاید و هر بار که واریانت جدید به وجود میآید و موارد عفونت جدید و انتقال زیاد به دیگران در جامعههایی که واکسیناسیون انجام دادند -هرچند همه کشورها به صورت یکنواخت واکسیناسیون انجام ندادند- تعداد موارد بیماری بسیار افزایش یابد و فشار زیادی را بر کادر درمان و بیمارستان وارد کند. همانطور که پیک سوم و چهارم داشتیم و الان به سمت پیک پنجم میرود و فشار روی بیمارستانها زیاد میشود. بنابراین تعهد داشتن نسبت به استراتژیهای پیشگیرانه غیردرمانی که همان محدودیتهای اجتماعی و ایجاد قرنطینهسازی و سکون در جامعه، بیحرکتی در جامعه و تقویت بهداشت اجتماعی است به نظر من بسیار نقش مهمی ایفا میکند.
پیک پنجم یعنی ما همچنان مثل گذشته با ویروس کرونا مواجه میشویم
رئیس مرکز ویروسشناسی بیمارستان مسیح دانشوری به وضعیت مدیریت کرونا در ایران هم گریزی زد و با اشاره به وخامت اوضاع در استانهایی نظیر سیستانوبلوچستان گفت: «باید از تجربیاتی که داشتیم، استفاده کنیم. در مورد پیک پنجم همان اتفاقی را تجربه میکنیم که در پیک چهارم تجربه کردیم. یعنی علیرغم تمام توصیهها و اطلاعات مربوط به اینکه واریانت جدیدی به نام بریتانیایی از عراق وارد شده، استان خوزستان قرمز شد و اکثریت را درگیر کرد، ما جلوی رفتوآمد به استان خوزستان را نگرفتیم، قاطعانه عمل نکردیم و این موضوع باعث شد این واریانت در تمام ایران پخش شود و پیک چهارم را ببینیم. جلوی مسافرتها را نگرفتیم و مجوز سفر به مردم داده شد و مردم تبعیت کردند، هرچند اشتباه بود ولی غیرقانونی نبود. این باعث شد این واریانت پخش شود. الان چندین هفته است که میدانیم واریانتهای هندی و آفریقای جنوبی در کشور وجود دارد و یکییکی شهرهای قرمز ما افزایش دارد، ما همواره این موضوع را نظاره میکنیم. باید تدابیر کنترلی غیردرمانی شدید شود و این کار انجام نشد. در هر صورت طبق آخرین آمار تعداد شهرهای قرمز بیش از 92 شهر است و به غیر از استانهای جنوبی و استانهای مرکزی و حتی تهران هم به سمت قرمز شدن میرود و استانهای شرقی و غربی این اتفاق را شاهد هستند. در هرصورت باید مراقب باشیم و از همین الان فکر درست کردن و سامان دادن به وضعیت باشیم. تدابیر کنترلی غیردرمانی شدید شود به غیر از اینکه میدانیم واقعا واکسیناسیون را نمیتوان رها کرد. دیپلماسی باید بهکار بیفتد و واکسن وارد شود تا زمانی که واکسنهای داخلی هم نتیجهشان مشخص شود و هم به تولید برسند. مثلا واکسن پاستور تاییدیه مجوز اورژانسی گرفته است، اما مگر پاستور چقدر تولید دارد؟ چقدر میتواند تولید کند؟ پیشبینیها این است که در مهرماه بتواند به تولید یک، دو میلیون دُز در ماه برسد. چرا این میزان عجله داریم که واکسن پاستور را قبل از اینکه نتایج فاز سوم مشخص شود تایید کنیم؟ اینها همان شتابزدگیهایی است که انجام میدهیم یعنی واکسنی که خیلی خوب است و با تکنولوژی کشور کوبا ساخته شده که سابقه خوبی در ساخت واکسن دارند، تاییدیه میدهیم ولی واکسنی نداریم که به مردم تزریق کنیم. چرا ما تمام امکانات خود را حول دو واکسن جمع نکردیم؟ حتی این شرکتهای دیگر که تولید واکسن میکنند در دل آن مجموعهها همافزایی کنند و زودتر به نتیجه برسیم. اینها اشکالاتی است که وجود دارد و باید تجربه شود. باید از گذشته و تجربیات سایرین درس بگیریم و زودتر از این مخمصه خلاص شویم.»
کرونا نشان داده هر روز قویتر میشود
عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در پایان و با هشدار دادن نسبت به پیک پنجم کرونا در ایران گفت: «با این رویه ممکن است واریانتهای خطرناکتری ایجاد شود و هیچ پیشبینیای نمیتوان در این خصوص کرد، ما تا اجازه دهیم ویروس بچرخد از این واریانتها زیادتر میشود. زمانی واریانتها این مزیت را به وجود میآورد که بتواند خیلی راحت منتقل شود و نسبتا به واکسن مقاوم نباشد یعنی در افرادی که واکسن زدند بیماری علامتدار نبینیم اما در برخی افراد میبینیم که بیماری شدید هم میگیرند و حتی مرگومیر هم داشتهاند. هرچه اجازه دهیم ویروس بچرخد باید منتظر واریانتهای دیگر هم باشیم. این واریانتها تضمینی ندارد ضعیفتر شوند همانطور که تاکنون دیدیم ضعیفتر نشده است و همچنان تمام دنیا درگیر کروناست. وقتی ویروسی همانند دلتا وارد میشود که بهصورت رسمی میتواند افراد را آلوده کند ممکن است میزان درصد مرگومیر افزایش پیدا نکند مثلا پنج درصد مرگومیر افزایش یابد یعنی در 100 بیمار پنج فوتی میشود و در 100 هزار نفر پنجهزار فوتی و این تفاوت در اعداد قابلتوجه است. باید جلوی این را بگیریم و شکی در این امر نیست. ولی متاسفانه با این رویه مدیریتی نمیشود، باید تغییر جدی ایجاد کنیم و واکسیناسیون را هم جدی بگیریم.»